Mur oporowy
Mur oporowy, czyli prosta konstrukcja o strategicznym znaczeniu
Głównym zadaniem muru oporowego, jest podtrzymywanie nasypów i skarp przed niepożądanym oraz niekontrolowanym osunięciem w przestrzeń obszaru użytkowego. Ściana oporowa jest w pełni niezależną konstrukcją budowlaną, która pozostaje w kontrze do sił związanych z poziomym parciem gruntu. Projektowanie muru oporowego uwarunkowane jest ukształtowaniem nasypu, jak również w sytuacjach dużych obciążeń na szczycie sztucznie wypiętrzonego terenu. Chodzi tu zarówno o obciążenia statyczne (np. budynku) oraz dynamiczne (np. torowiska kolejowego). Konstrukcję muru stanowiącego opór, zazwyczaj wykonuje się z żelbetu, ale w zależności od siły parcia gruntu, powszechnie stosuje się też kamienie, cegły czy bloki z betonu. Ścianę/mur o funkcji oporowej, układa się na sucho albo na zaprawie cementowej. W razie konieczności podniesienia parametrów wytrzymałościowych, mur oporowy można wzmocnić siatką zbrojeniową lub żelbetowymi czy stalowymi elementami.
Specyfika parcia gruntu na ścianę oporową
W zależności od kąta tarcia wewnętrznego gruntu, który uzależniony jest od wyprofilowania nasypu/skarpy oraz zwartości jego struktury, można obliczyć wartość poziomego parcia, jakie oddziałuje na mur oporowy. Największa siła parcia poziomego jest u podstawy nasypu i zmniejsza się wraz z przesuwaniem się ku górze skarpy. W sytuacji, kiedy w podłożu występują dodatkowo wody gruntowe, to napór na ścianę oporową wzrasta, z racji ciśnienia hydrostatycznego. Tego typu parcie można w prosty sposób ograniczyć – poprzez zastosowanie właściwego drenażu i odwodnienia terenu. W momencie, gdy mamy do czynienia z ekstremalnie wysokim nasypem, generującym ponadprzeciętne obciążenia, projektanci często nakazują wykonanie żelbetowego muru oporowego w kształcie litery L bądź odwróconego T. Wspornik taki stanowi dodatkowa kontrę dla sił parcia, a odpór gruntu przyczynia się do ustabilizowania całej konstrukcji.
Bardzo często zdarza się, że mur oporowy może pełnić rolę ścianki szczelnej. Wówczas konstruuje się go z podłużnych elementów z betonu, stali czy drewna, które łączy się ze sobą. Ze względu na swoją wytrzymałość, ścianki szczelne stalowe, wbijane są w podłoże za pośrednictwem uderzeń kafara. Jeśli nie ma możliwości zagłębienia stalowych ścianek w gruncie na 2/3 ich długości, to technologia osadzania zakłada dodatkowo zastosowanie poziomych prętów kotwiących.
Najpopularniejsze typy ścian/murów oporowych
- ściany grawitacyjne – zwykle masywne konstrukcje kamienne, betonowe albo ceglane, które wyłącznie własną siłą ciężkości, gwarantują odpowiednie zabezpieczenie przed osuwaniem się ziemi,
- ścianki szczelne (wspornikowe) – konstrukcje ze stali, betonu, drewna, a nawet winylu, wkomponowane w podłoże u podstawy nasypu i starannie ze sobą scalonych,
- wspornikowe wraz z kotwami stabilizującymi,
- kątowe, wykonane z żelbetu w formie monolitu lub prefabrykaty,
- kątowe żebrowe – gdy ścianka i płyta pozioma związane są pionowymi żebrami, dzięki czemu możliwe jest zastosowanie zmniejszonej kubatury dla tego typu oporu,
- z zastosowaniem specjalnych wsporników albo płyt odciążających, przez co ciężar własny ściany może ulec znacznemu ograniczeniu,
- złożone, czyli skomponowane z różnych elementów.
Wzmocnienia podłoża
Technologie wzmacniania podłoża i gruntów, metody wzmacniania podłoża w budownictwie.
Fundamenty palowe
Fundamenty do posadowienia budynków i obiektów, do zabezpieczenia głębokich wykopów, stabilizacji gruntów o małej nośności.